شیرین‌کننده مصنوعی و افزایش خطر بیماری قلبی و سرطان

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از نیویورک پست، یک مطالعه جدید انجام‌شده در مؤسسه کارولینسکا در سوئد نشان می‌دهد که آسپارتام، یکی از شیرین‌کننده‌های مصنوعی محبوب، ممکن است به‌طور مستقیم سطح انسولین را در بدن افزایش دهد و خطر بروز بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و حتی سرطان را بالا ببرد.

آسپارتام، که حدود ۲۰۰ برابر شیرین‌تر از شکر است، تحت نام‌های تجاری همچون نوتراسویت (Nutrasweet)، ایکوآل (Equal) و شوگر تویین (Sugar Twin) به فروش می‌رسد. در سال ۲۰۲۳، سازمان بین‌المللی تحقیقات سرطان آسپارتام را در گروه «احتمال سرطان‌زا برای انسان» طبقه‌بندی کرد.

در این مطالعه، محققان به موش‌ها به مدت ۱۲ هفته غذاهایی حاوی ۰.۱۵ درصد آسپارتام دادند؛ معادل مصرف سه قوطی نوشابه رژیمی در روز برای انسان‌ها. نتایج نشان داد که موش‌هایی که آسپارتام مصرف کرده بودند، التهاب و پلاک‌های چربی‌دار بزرگ‌تر و بیشتری در شریان‌هایشان داشتند، این پلاک‌ها عامل اصلی بیماری‌های قلبی هستند و می‌توانند موجب سخت و باریک شدن شریان‌ها (اتروسکلروزیس) شوند.

ییهای کائو، نویسنده ارشد این مطالعه، توضیح داد که افزایش سطح انسولین موجب تشکیل پلاک‌های چربی در شریان‌ها می‌شود، این پلاک‌ها شامل چربی، کلسیم و مواد التهاب‌زا هستند که می‌توانند جریان خون را مسدود کنند و خطر بیماری‌های قلبی و سکته را افزایش دهند.

محققان مشخص کردند که سیگنال ایمنی سی‌اکس۳‌سی‌ال۱ (CX3CL1) به‌طور ویژه با تحریک انسولین فعال می‌شود، این مولکول نقش مهمی در فرایندهای التهابی و عملکرد سیستم ایمنی دارد. کائو توضیح داد: این مولکول به سطح داخلی رگ‌های خونی می‌چسبد و مانند طعمه‌ای عمل می‌کند که سلول‌های ایمنی را به خود جذب می‌کند.

وقتی محققان گیرنده‌های سی‌اکس۳‌سی‌ال۱ را از سلول‌های ایمنی موش‌های تغذیه‌شده با آسپارتام حذف کردند، تشکیل پلاک‌ها متوقف شد.

این نتایج در مجله «متabolیسم سلولی» (Cell Metabolism) منتشر شد، تیم کائو قصد دارد این آزمایش را روی انسان‌ها نیز انجام دهد و به‌ویژه بر روی نقش سی‌اکس۳‌سی‌ال۱ تمرکز کند، زیرا التهاب عروق خونی می‌تواند به سکته مغزی، آرتروز و دیابت منجر شود.

کائو تأکید کرد: شیرین‌کننده‌های مصنوعی تقریباً در تمام انواع مواد غذایی نفوذ کرده‌اند، بنابراین ما باید از آثار بلندمدت آن‌ها بر سلامتی آگاه باشیم.

بعضی از تحقیقات قبلی نیز نشان داده بودند که استفاده طولانی‌مدت از شیرین‌کننده‌های مصنوعی همچون آسپارتام ممکن است خطر سکته مغزی، بیماری قلبی و حتی مرگ زودرس را افزایش دهد.

نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که اگرچه آسپارتام به‌عنوان یک جایگزین کم‌کالری برای شکر شناخته شده است، اما آثار جانبی بلندمدت آن نیازمند بررسی دقیق‌تری است.