به گزارش خبرنگار ایمنا، فرش به نقش می‌نشیند، آن هم توسط نقاشی که نگارینه‌هایی به زیبایی گل و بوته‌های طبیعت خلق می‌کند تا همین که قدم در خانه آرامش می‌نهی، به دلت بنشیند و خمودی و خستگی را از روح و جسمت برگیرد.
فرش، نقش زیبایی است و این زیبا نگار طراح فرش است که نقش خاطره بر عرش فرش می‌زند و هنرمند قالیباف را با همان نقش و نگارهای زیبا که رج به رج بالا می‌روند، به ذوق پایانش به وجد می‌آورد. او خالق فرشی است که دستانی خستگی ناپذیر خلق کرده و طراحی هنرمند، نقش آن را بر صفحه روزگار حک کرده است.
در رابطه با مشکلات و چالش‌های پیش روی این هنر چند هزار ساله گفت‌وگویی با رسول عباسی، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش اصفهان انجام داده‌ایم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.
درباره فعالیت‌های انجمن طراحان و نقاشان فرش در اصفهان برای مخاطبان ما توضیح می‌دهید.
این انجمن ۲۵۰ عضو دارد که ۱۵۰ نفر از اعضای آن دانشجو هستند و در کنار ما فعالیت دارند. در واقع جوانان فعال در کنار پیشکسوتان حضور دارند. از مدت‌ها قبل، رئیس شرکت ملی فرش بنا داشتند برای شناسنامه‌دار کردن فرش و به ثبت رساندن نقشه‌های طراحان، که اهمیت زیادی دارد اقدام کنند.
امروزه خیلی از اعضا وقتی‌می‌خواهند طرحی ارائه کنند، به دلیل ترس داشتن از کپی برداری و کپی کاری، اقدام نمی‌کنند و از این موضوع نگرانی دارند. امروزه این اتفاق با یک دوربین تلفن همراه به راحتی انجام می‌شود و همین به شدت مشکل ساز شده است بنابراین باید این نقشه‌ها به ثبت برسند و در اختیار انجمن طراحان باشند. علاوه بر این، ثبت این آثار منبع درآمدی هم برای انجمن‌ها خواهد بود، چرا که انجمن‌های غیردولتی منبع درآمدی ثابت ندارند.
همچنین باید اشاره کرد که بیشترین هزینه را هیئت مدیره عهده‌دار شده و بیشتر دانشجویان از نظر وضعیت مالی و اقتصادی در مضیغه هستند. بنابراین در زمان حاضر که دولت توان کمک به این بخش را ندارد، خودمان باید اقدام کنیم که همین موضوع ثبت نقشه‌ها، یک موضوع مهم در این زمینه است.
علت اینکه این کار تا به امروز انجام نشده چیست؟
متأسفانه صحبت‌هایی زیادی شده اما اقدامی نمی‌شود. تهران در یک مرحله این کار را انجام می‌داد و این برای تولیدکنندگان و طراحان بسیار مشکل بود که به تهران مراجعه کنند. جلسه‌ای دیگر برگزار شد و طی آن مقرر شد انجمن طراحان و نقاشان در هر استانی این کار را انجام دهند؛ اما متأسفانه با گذشته نزدیک به دوسال از آن نشست، هنوز این کار به صورت کامل انجام نشده است.
هر کاری را باید به دست کننده کار بدهند. این کار از دست انجمن‌ها بهتر بر می‌آید چراکه این افراد خودشان طراح هستند و عمرشان در این زمینه گذشته است. امروز شنیده می‌شود که قرار است اتاق بازرگانی کار ثبت نقشه‌ها را بر عهده بگیرد. بعید می‌دانم این کار نتیجه بخش و ایده آل باشد؛ اگر می‌خواهیم کار به شکل اساسی انجام شود، باید این کار به انجمن طراحان و نقاشان سپرده شود.
با چه روشی می‌توان فهمید طرحی که یک نفر انجام می‌دهد طرحی نیست که از استاد یا هنرمندی دیگر بوده است؟
اگر ثبت نقشه انجام شود باعث خلاقیت خواهد شد، چرا که هر فردی که ببیند طرحی به ثبت رسیده دیگر کپی‌کاری را دنبال نخواهد کرد. همین باعث می‌شود یک طراح دنبال کارهای کپی نرود و به دنبال نوآوری و خلاقیت باشد.
ثبت اثر باعث می‌شود دیگر هیچ فردی نتواند طرحی را کپی بزند مگر آن فردی که مالک طرح است. ممکن است هنرمندی باشد که طرح و نقشی را از پدربزرگ یا اجدادش به ارث برده باشد؛ طبیعی است که این فرد می‌تواند طرح را بروز کند. هر زمانی موضوع ثبت اثر را نهایی و عملیاتی کنیم دیر نیست و این کار باید انجام شود.
چند درصد از قالی‌های دست‌باف ایران دچار کپی کاری در طراحی بوده‌اند؟
امکان دارد بگوییم ۲۰ تا ۴۰ درصد اینگونه است. اما در مجموع فردی که طرحی نو دارد باید همیشه دلهره این را داشته باشد که نتواند طرح و اثر خود را در معرض دید عموم قرار دهد.
خیلی از هنرمندان این رشته هستند زمانی که طرحی نو دارند، حاضر به ارائه آن نیستند؛ گاهی حتی اگر کل طرح را کپی‌برداری نکنند، بخشی از آن را بر می‌دارند و در طرح‌هایشان استفاده می‌کنند.
نکته تأکیدی اینکه؛ اگر همین فردی که اثر دیگری را بر می‌دارد از ثبت اثر با خبر و مطلع باشد، به خودش اجازه کپی کاری نمی‌دهد، همین امر باعث ایجاد خلاقیت در همین فرد خواهد شد؛ ضمن اینکه هنرمند طراح هم براحتی می‌تواند در بازارهای وطنی و جهانی کارهایش را ارائه کند.
برخی کشورها هستند که از طرح فرش‌های ایرانی کپی برداری می‌کنند. با این اقدام آن‌ها می‌توان مقابله یا برخورد کرد؟
چند روز قبل بود که با آقای ابراهیمی در حوزه قضائی نشستی برگزار کردیم. در آن نشست گفته شد که جلساتی با سایر کشورها در این زمینه برگزار شده است. قرار بر این شد که لوگویی برای فرش‌ها طراحی کنیم که به نوعی امضای فرش ایرانی باشد. در همان جلسه هم شناسنامه دار کردن فرش ایران مطرح شد.
دولت‌مردان بدانند؛ زمانی فرش ایران پس از فروش نفت بالاترین جایگاه در اقتصاد مملکت را داشته است. امروز فرش ایران وارد ترکیه می‌شود و طراحان فرش ایران هم به همین شکل صنعت فرش ایران در حال افول است. در حقیقت زمانی فرش افتخار و نقطه قوت ما بود. امروزه خیلی از مناطق هستندکه آب ندارند و درگیر خشکسالی هستند و با همین فرش بافی گذران روزگار می‌کنند.
دولت ترکیه سرمایه گذاری بالایی در زمینه فرش کرده است و بسیاری از نیروهای ایرانی را هم جذب بازار خود کرده است. اگر حمایت کنند چرخه فرش به گردش درمی آید و رونق می‌گیرد.
ثبت دیدگاه