لزوم انتقال میراث فرهنگی به نسل جدید برای ارتقای فرهنگ
حامد علامتی در ابتدا ضمن تبریک روز معلم بیان کرد: اهمیت بحث میراث فرهنگی در اندیشه اسلامی ما مبرهن است؛ به‌واقع آن چیزی که از نگاه دینی برمی‌آید و در آرای اندیشمندان حوزه علوم دینی و همچنین آیات و روایات مطرح شده نمایش‌دهنده علم و دانش است. میراث فرهنگی از آثار علمی گذشتگان تشکیل می‌شود که با انتقال آن می‌توانیم به ارتقای فرهنگ مادی و معنوی خود کمک کنیم.
وی با اشاره به این‌که در اندیشه دینی و نظام جمهوری اسلامی ایران و همچنین فرهنگ ما بر حفظ اماکن مقدس معنوی و تاریخی تاکید شده است، عنوان کرد: رهبر معظم انقلاب در سال ۷۹ سفری به استان اردبیل داشتند و بر ضرورت حفاظت از اماکن مقدس و تاریخی کشور تاکید کردند. درواقع حفظ آثار گذشتگان ما یک پنداندوزی برای نسل جدید دارد. از قِبل مطالعه آثار گذشتگان و توجه به سرنوشت آنهاست که فرهنگ بومی، منطقه‌ای و سبک زندگی ایرانی‌اسلامی به نسل جدید منتقل می‌شود.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ضمن اشاره به تأکید مقام معظم رهبری به بحث کودک و نوجوان مطرح کرد: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با معلمان بارها به بحث کودک و نوجوان پرداختند و بیان کردند آموزش و پرورش باید برای بحث هویت ایرانی و اسلامی کار کند تا امروز کودک ما به هویت خود افتخار کند و می‌کند. یکی از موارد بحث هویت همین میراث فرهنگی است.
وی ادامه داد: در کانون پرورش فکری مسئله‌یابی کردیم و دریافتیم ظرفیت‌هایی همچون عروسک، قصه و… داریم که با فرهنگ بومی و منطقه ما عجین است و باید از آنها بهره ببریم. همچنین وجود ۱۶ میلیون دانش‌آموز و خانواده‌هایشان از ظرفیت‌های کانون محسوب می‌شود و ظرفیت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز تخصص متخصصان و آثار این حوزه است که با همکاری این دو نهاد نتایج خوبی به‌دست خواهد آمد.
علامتی در پایان سخنان خود گفت: آثار تاریخی، هویت ماست که کودکان و نوجوانان آن را نمی‌شناسند و باید برای شناساندن این موارد به بچه‌ها تلاش کنیم؛ اما نکته مهم این است که سرمایه کانون اعتماد خانواده‌ها است؛ از این رو تمام فعالیت‌هایی که در کانون انجام می‌شود باید فاخر، پویا و مخاطب‌محور باشد. همچنین نیاز است مربیان ما در حوزه آثار تاریخی، میراث فرهنگی ملموس و غیرملموس آموزش ببینند. آنها می‌دانند با کودک چگونه رفتار کنند، از این رو نیاز است که در این حوزه بیشتر به آنها آموزش دهیم تا انتقال مفاهیم به درستی به کودکان و نوجوانان صورت گیرد.
ثبت قصه‌گویی در فهرست آثار ملی
یحیی نقی‌زاده‌محجوب در بخش دیگری از این نشست ضمن تبریک روز معلم عنوان کرد: حوزه فعالیت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یکی از مهمترین حوزه‌های فرهنگ در کشور است. نگاه عمیقی که به بحث هویت و اصالت تاریخی در این وزارتخانه شکل گرفته، می‌تواند مبنای خوبی برای سرمایه‌گذاری برای نسل‌های جوان باشد.
وی ادامه داد: یکی از نقاط عطف و توجه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سرمایه‌گذاری بر بخش جوان و نوجوان است که حوزه تخصصی و از فعالیت‌های اصلی کانون به شمار می‌رود.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری با اشاره به تلاش برای ثبت قصه‌گویی در فهرست آثار ملی، گفت: پیرو همین مسئله و باتوجه به این که در آستانه رویداد مهم روز جهانی موزه و میراث فرهنگی و هفته میراث فرهنگی قرار داریم تلاش‌هایی صورت گرفته و نتایج خوبی حاصل شده است. امیدوارم این جلسه پایه‌ای باشد برای فعالیت‌ها و تعاملات آتی با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
آموزش فرهنگ بومی و هویت ایرانی به بچه‌ها
علیرضا تابش دیگر سخنران این نشست با اشاره به این‌که نسل نو، امید برای آینده کشور هستند، عنوان کرد: باید برای شناخت هویت و ترویج فهم درستی از هویت ملی، سراغ خانواده‌ها و فرزندان‌شان برویم که کانون یکی از مراکز اصلی و مهم آن است. یکی از شعارهای محوری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توسعه سواد میراث فرهنگی در کل کشور است که فعالیت‌های بسیاری نیز در این زمینه انجام شده است.
مشاور معاون میراث فرهنگی اضافه کرد: بحث شناخت ایران، فرهنگ بومی و هویت ایرانی موضوعی است که کارشناسان باید با زبان مناسب به کودکان و نوجوانان آموزش دهند. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با توجه به فعالیت‌هایی که انجام می‌دهد در این زمینه نیز می‌تواند آموزش‌هایی را که نیاز است ارائه دهد. همچنین می‌توان به کمک کانون پویش‌ها و برنامه‌های بسیاری را اجرایی کرد تا رسالت خود را در قبال نسل نو انجام دهیم.
لزوم تقویت سواد میراثی در میان نسل جدید
در ادامه علیرضا حسن‌زاده با اشاره به این‌که در بحث شکاف نسلی شک و تردیدی وجود ندارد، عنوان کرد: کودکان و نوجوانان با میراث روایی ما آشنایی ندارند. ضرورت همکاری وزارت میراث فرهنگی که متولی آشنایی با فرهنگ و تمدن اسلامی‌ایرانی است با نهادهایی که در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند انکارناپذیر است.
رئیس پژوهشکده مردم‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: علوم میراثی، مبنای خودآگاهی میراثی و هویتی هستند و سواد میراثی را در بین نسل‌های جدید تقویت کرده و توسعه می‌دهند؛ از این رو مدرسه‌ای طراحی شده است با عنوان «مدرسه میان‌نسلی؛ ایران را بشناسیم» تا مضامین فرهنگ و تمدن ایرانی‌اسلامی و عناصر میراث ناملموس را به مخاطبان خود که کودکان و نوجوانان هستند، ارائه دهد.
برپایی جشنواره قصه‌گویی در اماکن تاریخی
در پایان فرهاد فلاح، معاون فرهنگی کانون ضمن اشاره به برگزاری جشنواره عروسک‌ها در سال جاری و برنامه‌ریزی کانون برای برپایی جشنواره لالایی اظهار کرد: ما برای هویت‌آفرینی اعضای مراکز کانون در حال طراحی کارت عضویت هستیم تا بتوانیم خدماتی را در نرم‌افزار جدید کانون ارائه دهیم. پیرو این مسئله نیز می‌توانیم از ظرفیت‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بهره ببریم. همچنین می‌توان از ظرفیت‌های این نهاد برای برپایی جشنواره قصه‌گویی در اماکن فرهنگی و تاریخی استفاده کرد.
ثبت دیدگاه