شهریار نیوز:
به گزارش خبرگزاری ایمنا، تجارت ایران با کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) به عنوان یکی از مهمترین راهبردهای اقتصادی، در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. این سازمان که شامل ۱۰ کشور منطقه‌ای است، بستری مناسب برای تقویت همکاری‌های تجاری و اقتصادی میان اعضا فراهم کرده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و نیاز کشورهای عضو به منابع انرژی، کالاهای صنعتی و محصولات کشاورزی، گسترش روابط تجاری با این کشورها می‌تواند به افزایش درآمدهای ملی، کاهش وابستگی به بازارهای محدود و ایجاد اشتغال پایدار منجر شود. در این گزارش، به بررسی روند تجارت ایران با کشورهای عضو اکو، چالش‌ها و فرصت‌های موجود در این مسیر پرداخته می‌شود.
سازمان همکاری اقتصادی (اکو) که در سال ۱۹۶۴ تأسیس شد، شامل کشورهای ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان است. این سازمان با هدف تقویت همکاری‌های اقتصادی و اجتماعی میان اعضا شکل گرفته و ایران به عنوان یکی از بنیان‌گذاران آن نقش مهمی در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌های اجرایی این نهاد ایفا کرده است. تجارت با کشورهای عضو اکو نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از نظر سیاسی نیز برای ایران اهمیت زیادی دارد زیرا می‌تواند به تقویت روابط منطقه‌ای و کاهش تأثیر تحریم‌های بین‌المللی کمک کند. بر اساس آمارهای منتشر شده، حجم تجارت ایران با کشورهای عضو اکو در سال ۱۴۰۲ به بیش از ۱۰ میلیارد دلار رسیده است که نشان‌دهنده ظرفیت بالای این همکاری‌ها است.
روند تجارت ایران با کشورهای عضو اکو طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. این رشد ناشی از تقویت روابط دیپلماتیک و تجاری میان کشورها، افزایش تقاضا برای محصولات ایرانی و همچنین تلاش دولت برای تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی بوده است. محصولات صادراتی ایران به این کشورها شامل طیف گسترده‌ای از کالاها مانند محصولات پتروشیمی، مواد غذایی، مصالح ساختمانی و کالاهای صنعتی است که هر یک نقش مهمی در تأمین نیازهای بازارهای منطقه‌ای دارند. از سوی دیگر، واردات ایران از اعضای اکو نیز بیشتر شامل ماشین‌آلات صنعتی، تجهیزات الکترونیکی و برخی کالاهای مصرفی است که نیازهای داخلی کشور را تأمین می‌کنند.
نقش مؤثر انعقاد توافقات تجاری
یکی از عوامل مهم در توسعه تجارت میان ایران و کشورهای عضو اکو انعقاد توافقات تجاری بوده است. این توافقات که شامل کاهش تعرفه‌ها، تسهیل فرآیندهای گمرکی و ایجاد زیرساخت‌های مشترک می‌شوند، زمینه را برای تبادل آسان‌تر کالاها فراهم کرده‌اند. علاوه بر این، برگزاری نمایشگاه‌ها و همایش‌های تجاری مشترک نیز فرصتی برای معرفی ظرفیت‌های تولیدی ایران و جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایجاد کرده است. با وجود این پیشرفت‌ها، هنوز موانعی در مسیر توسعه روابط تجاری وجود دارد که باید برطرف شوند.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در مسیر تجارت ایران با کشورهای عضو اکو کمبود زیرساخت‌های مناسب برای حمل‌ونقل و لجستیک است. بسیاری از مسیرهای حمل‌ونقل زمینی و ریلی میان ایران و این کشورها هنوز توسعه نیافته‌اند که این موضوع می‌تواند هزینه‌ها را افزایش داده و زمان تحویل کالاها را طولانی‌تر کند. همچنین وجود موانع قانونی و اداری پیچیده مانند فرآیندهای گمرکی زمان‌بر یا عدم هماهنگی بین نهادهای مختلف باعث شده تا برخی فرصت‌های تجاری از دست بروند. نوسانات نرخ ارز نیز یکی دیگر از مشکلات اساسی در این زمینه است زیرا عدم ثبات قیمت‌ها می‌تواند بر تصمیم‌گیری صادرکنندگان تأثیر منفی بگذارد.
با وجود این چالش‌ها، فرصت‌هایی نیز برای گسترش روابط تجاری میان ایران و کشورهای عضو اکو وجود دارد که نباید نادیده گرفته شوند. یکی از این فرصت‌ها بازار بزرگ مصرفی در کشورهای عضو اکو است که می‌تواند مقصد مناسبی برای کالاهای ایرانی باشد. جمعیت بالای این کشورها همراه با نیاز روزافزون آن‌ها به کالاهای صنعتی و کشاورزی زمینه را برای افزایش صادرات غیرنفتی فراهم کرده است. همچنین تقویت همکاری‌های منطقه‌ای می‌تواند به ایجاد پروژه‌های مشترک در زمینه انرژی، حمل‌ونقل و صنایع تبدیلی منجر شود که نه تنها موجب رشد اقتصادی خواهد شد بلکه اشتغالزایی بیشتری را نیز به همراه خواهد داشت.
استفاده از فناوری‌های نوین در فرآیند تولید و توزیع کالاها نیز یکی دیگر از فرصت‌هایی است که می‌تواند کیفیت محصولات ایرانی را افزایش داده و رقابت‌پذیری آن‌ها را در بازارهای جهانی بیشتر کند. توسعه همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی داخلی نیز می‌تواند به ارتقا فناوری‌های مورد استفاده در صنایع مختلف کمک کند که نتیجه آن افزایش بهره‌وری تولیدکنندگان خواهد بود.
به گزارش ایمنا، در نهایت باید گفت تجارت ایران با کشورهای عضو اکو نه تنها یک ضرورت اقتصادی بلکه یک فرصت بزرگ برای رشد پایدار کشور محسوب می‌شود. با توجه به پتانسیل بالای تولید داخلی و نیاز کشورهای همسایه به محصولات ایرانی، گسترش روابط تجاری می‌تواند نقش مهمی در کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی ایفا کند. اگرچه موانعی همچون مشکلات زیرساختی یا نوسانات ارزی وجود دارد اما با برنامه‌ریزی دقیق، اصلاح قوانین مرتبط و تقویت همکاری بین‌بخشی می‌توان بر این موانع غلبه کرد. آینده‌ای روشن برای تجارت ایران با کشورهای عضو اکو تنها زمانی محقق خواهد شد که ابزارها و زیرساخت‌های لازم برای تسهیل روابط تجاری فراهم شود.
ثبت دیدگاه