شهریار نیوز:
به گزارش خبرگزاری ایمنا، در آستانه سال نوی میلادی ۲۰۲۵، ارامنه اصفهان با برگزاری مراسم مذهبی و جشن‌های خانوادگی، زادروز حضرت مسیح را گرامی می‌دارند و در این ایام، گردشگران زیادی به کلیسای وانک و دیگر جاذبه‌های تاریخی این محله می‌آیند.
ارامنه اصفهان با برگزاری مراسم مذهبی و فرهنگی، پیوند عمیق خود را با این سرزمین و فرهنگ ایرانی نشان می‌دهند. این هم زیستی مسالمت‌آمیز ادیان جلوه‌ای زیبا از فرهنگ غنی مردم اصفهان را برای هر بیننده‌ای به نمایش می‌گذارد.
آغاز سال نوی میلادی و شرایط مطرح شده برای ارامنه منطقه بهانه‌ای شد تا با کغارد منصوریان، نماینده ارامنه جنوب ایران در مجلس به گفت‌وگو بنشینیم که مشروح آن در ادامه آمده است.
ایمنا: هفته گذشته بود که استاندار اصفهان بازدیدی از کلیسای وانک داشتند و با آقای کاشیچیان در رابطه با مسائل مربوط به ارامنه صحبت کردند. در این دیدار پیرامون موضوعات مهمی مانند حمایت ارامنه از غزه و لبنان و راهپیمایی ضدصهیونیستی آن‌ها، هم زیستی مسالمت‌آمیز ارامنه و مسلمانان در ایران، راه اندازی رشته ارمنولوژی در دانشگاه اصفهان و … صحبت شد. نظر شما در این باره چیست؟
منصوریان: قدمت حضور ارامنه در ایران شاید به هزاران سال قبل برسد. ارامنه از زمان هخامنشیان که ارمنستان به نحوی جز خاک ایران محسوب می‌شده در ایران حضور دارند. ارامنه در بین فرماندهان جنگ و فرماندهان سپاه ایران نقش آفرین بوده‌اند اما حضور آن‌ها به صورت تجمیعی و رسمی مشخص نبود. با این حال حضور رسمی ارامنه در ایران و به ویژه اصفهان به حدود ۴۰۰ تا ۴۵۰ سال پیش می‌رسد؛ زمانی که ارامنه به دستور شاه عباس به ایران کوچانده می‌شوند و در اصفهان سکونت پیدا می‌کنند.
در این مدت زندگی ارامنه در کنار مسلمانان از حالت مسالمت‌آمیز عبور کرده و به زندگی ملاطفت‌آمیز همراه با لطف و دوستی رسیده است. بی تفاوتی نسبت به همنوع در دو دین بزرگ اسلام و مسیحیت که ساکن اصفهان هستند وجود ندارد؛ این برادری، دوستی و زندگی است و موجب شده که به هم وابسته شوند که یک حسن است. من فکر نمی‌کنم شهری در دنیا باشد که مذاهب بتوانند اینچنین در کنار هم زندگی کنند و علاوه بر کلیسای وانک، ۱۳ کلیسا در این شهر فعالیت داشته باشد و مراسم‌های مذهبی دینی برگزار شود و احترام متقابل در اعیاد و سوگواری‌های دو دین وجود داشته باشد. ارامنه به مراسمات دین مبین اسلام و مسلمانان احترام می‌گذارند و متقابلاً از طرف مسلمان این رفتار انجام می‌شود و این یک زندگی بسیار زیبایی است که در اصفهان وجود دارد.
حضور مسئولان در شورای خلیفه‌گری ارامنه و ملاقات با جامعه ارامنه و ارکان‌های متفاوت جامعه کار زیبایی بود. مسئولان به همراه استاندار اصفهان در مدرسه مجتمع آموزشی آرمن مختص ارامنه حضور پیدا کردند و با اسقف ملاقات داشتند. البته رهبر معظم انقلاب هم در گذشته در سال‌های نوین میلادی و اعیاد مختلف مسیحیان به خصوص در میلاد حضرت عیسی مسیح در منزل شهدای ارامنه حضور پیدا کردند و به مادران شهدا احترام گذاشتند. خاطرم هست که حضرت آقا از شیرینی دست‌پخت مادر شهید ارمنی نوش جان می‌کند. این زیبایی از مسئولان بالای کشوری تا استانی وجود دارد و بسیار زندگی عالی در جریان است.
در خصوص ارمنولوژی باید گفت قدمت این رشته در دانشگاه اصفهان به بیش از ۵۰ سال گذشته بر می‌گردد ولی در این سال‌های گذشته به ویژه دو سه ساله قبل ارتقا یافته و رونق گرفته است که یکی از دلایل پر واضح آن زندگی ارامنه در اصفهان است که موجب شده استقبال از این رشته نیز خوب باشد. البته این رشته مختص ارامنه نیست بلکه در سال و نیم قبل حدود ۱۲ نفر از دانشجویان ترم هشت این شده هیچکدام ارمنی نبودند و علاوه بر اصفهان از شهر شیراز و تهران هم حضور داشتند.
یکی از حسن‌های بزرگ اقلیت‌ها و اقوام به ویژه مسیحیت ارامنه آن است که تا ایران بوده در ایران زندگی کرده‌اند. آن‌ها در کلیه تحولات اجتماعی اصفهان و ایران سهیم بوده‌اند. البته از انقلاب مشروطه به بعد حضور پررنگ و تأثیر گذاری بیشتری داشته‌اند. علاوه بر انقلاب مشروطه ارامنه در انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس نیز به عنوان سه تحول بزرگ تاریخ معاصر کشور حضور داشته‌اند و در شهر اصفهان با بیش از ۱۰ شهید دفاع مقدس و جانبازان و اسرای زیادی از تمامیت ارضی کشور دفاع کرده‌اند. ارامنه همچنین در پشت جبهه خدمات گوناگونی داشتند مثلاً صنعتگران ارمنی با اتوبوس برای تعمیر و نگهداری و امور فنی اتومبیل و برق اتومبیل و مکانیک اتومبیل به جبهه‌ها می‌رفتند و به عنوان نیروهای پشتیبانی ارامنه دین خود را ادا کردند.
ایمنا: از تعلق خاطر ارامنه به ایران و اصفهان گفتید. در این میان به هنرمندانی نامی مانند لئون میناسیان یا زاون قوکاسیان بر می‌خوریم که از ظرفیت‌های اصفهان هستند. از ظرفیت‌های هنری و هنرمندان ارامنه بگویید؟
منصوریان: یکی از دلایل کوچ ارامنه به اصفهان در زمان شاه عباس هنر و نقاشی بسیار زیبای آن‌ها بوده است. آن‌ها در زمینه معماری هنرمندان نامی داشتند و نمونه بارز آن مرحوم شاهیجانیان عکاس معروف اصفهانی یا آقای قوکاسیان به عنوان منتقد و مفسر فیلم هستند.
اگر به آثار نقاشی کلیسای وانک یا دیگر کلیساها دقت کنیم، این هنر خود ارامنه بوده است که با استفاده از رنگ‌های طبیعی کشیده شده است. همچنین معماری کلیساها و آن حالت گنبدی شکل کلیساها از دیگر آثار هنری ارامنه است. البته در مسیحیت گنبدها به صورت خرطومی شکل بود اما با الهام از مساجد مسلمانان و فرهنگ اسلام و معماری اسلامی، کلیساها به صورت گنبدی ساخته شدند که این هم نشان دهنده برادری و برادری مسلمانان و مسیحیان است که به این نکته رسیدیم مرزی بین ارامنه و مسلمانان ایران وجود ندارد.
ایمنا: ارامنه در اتفاقات و چالش‌های کشور و استان سهم خود را پرداخت کرده‌اند و تفاوت دینی و مذهبی آن‌ها باعث نشده که احساس جدایی کنند. دلیل آن چیست؟
منصوریان: هر فردی در هر محیطی که به دنیا بیاید، خواه ناخواه به آن محیط وابستگی پیدا می‌کند. ارامنه نیز متولد اصفهان هستند و به کشور و شهر خود عرق دارند. مسلماً یکی از زیبایی‌های شهر اصفهان نیز زاینده رود است و درباره زاینده رود تفاوتی بین شهروندان نیست چون همه از خشکی زاینده رود و بازندگی روحیه و عدم شادی و طراوت و نشاطی که به واسطه یکی از فاکتورها یعنی خشکی زاینده رود در شهر وجود دارد، ناراحت می‌شوند و که بر روی تماس ساکنان اصفهان اثر می‌گذارد و ارامنه نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
ارامنه برای هر قطعه‌ای از اصفهان دغدغه دارند؛ آلودگی هوا یکی از این دغدغه‌ها است که الان هوای اصفهان از پایتخت نیز بدتر شده است، این هوای آلوده ارمنی و مسلمان نمی‌شناسند. در سایر چالش‌ها نیز ارامنه سعی دارند حضوری مستمر داشته باشند.
ایمنا: استاندار اصفهان در دیدار با اسقف ارامنه گفتند که جاذبه‌های ناشناخته ارامنه باید به مردم شناسانده شود چون موجب جذب گردشگر خواهد شد. به عنوان نماینده ارامنه بگویید این امر چگونه ممکن خواهد بود؟
منصوریان: اصفهان به عنوان شهری تاریخی و دارای آثار باستانی بسیار زیاد یکی از قطب‌های مهم توریستی و گردشگری کشور است. در این میان یکی از مهمترین بناها جاذبه‌های توریستی هستند که ناشناخته مانده‌اند. در اولین قدم باید این جاذبه‌ها را به مردم کشور بشناسیم تا جذب گردشگر برون مرزی نیز گسترش پیدا کند. در همین رابطه اولین مدرسه‌ای که به صورت رسمی دختران در آن شروع به تحصیل کردند، مدرسه آرمن است که در خیابان خاقانی محله جلفای اصفهان وجود دارد و از همان ابتدا مدرسه مرکزی ارامنه نامیده می‌شد. عملیات تأسیس این مدرسه به سال ۱۸۷۲ بر می‌گردد که در سال ۱۸۹۲ با کمک اسقف وقت و کمک خیران ارمنی به اتمام رسید. در همین رابطه روستاییان استان اصفهان و باغداران وقتی حق آب خود را می‌فروختند مبلغی از آن را برای اتمام مدرسه اهدا می‌کردند. اکنون این مدرسه نیاز به مرمت دارد.
همچنین اولین تئاتری که در اصفهان در حدود ۱۴۵ سال پیش روی سن رفت در سالن ساروین مدرسه آرمن بود که کسی از آن اطلاع ندارد. این جاذبه‌های توریستی و خانه‌های بسیار قدیمی که در محوطه میدان امام و مناطق مختلف اصفهان وجود دارد، باید به مردم شناسانده شود.
ایمنا: به نقش آفرینی و محکومیت جنایت رژیم صهیونیستی توسط ارامنه می‌پردازیم. از زمان آغاز طوفان الاقصی تاکنون ارامنه اصفهان چندین بار تجمعات بزرگی را در محکومیت رژیم صهیونیستی داشته‌اند که فارغ از نگاه دینی و بر مبنای نگاه انسان دوستانه بوده است. دیدگاه ارامنه در جنایات رژیم صهیونیستی چیست؟
منصوریان: امروز شاهدیم رژیم اشغالگر صهیونی منطقه را دچار بحران و تنش کرده است و به وضوح مشخص است که نسل کشی را در غزه و لبنان رقم زده است که بر خلاف کنوانسیون جنساید ۱۹۴۷ است. این رژیم انسان‌ها را از سکونتگاه‌های خود و به صورت دسته جمعه مجبور به جابجایی می‌کند که نسل کشی است. همچنین از ورود مواد غذایی و آب آشامیدنی به این مناطق جلوگیری می‌کند که در کنار بمباران‌های سهمگین خلاف اصول و قواعد جنگی نسل کشی محسوب می‌شود. این رژیم خانه‌های مسکونی را با بمب‌های سنگرشکن سنگین با خاک یکسان می‌کند که بی عدالتی و قتل عام مردم بیگناه فارغ از دین و مذهب خواهد بود. اصلاً شاید یک انسانی دین هم نداشته باشد اما به هر حال یک انسان است و رژیم صهیونیستی به راحتی او را می‌کشد.
ما شاهدیم که رژیم صهیونی در چند ماه گذشته از همه خط قرمزهای کشورها عبور کرده است و امروزه همه مردم جهان جنایات این رژیم را محکوم می‌کنند و ارامنه اصفهان نیز این جنایات را محکوم کرده و می‌کنند؛ در بعضی از زمان‌ها، ارامنه ساکن در سرزمین‌های اشغالی نیز تحت فشار قرار گرفته‌اند و اکنون کلیسای ارامنه در بیت‌المقدس از سوی دولت تصرف شده است و ارامنه با مسلمانان همدرد هستند.
این روزها که ارامنه اصفهان و جهان در حال شادی برای ورود به سال ۲۰۲۵ میلادی هستند اما ارامنه سوریه دغدغه امنیت دارند. ما نمی‌دانیم آن‌ها در چه وضعیتی به سر می‌برند و آیا در شهرهای حلب و دمشق شادی خواهند کرد یا خیر؟ امروز در سوریه یک گروه افراطی قدرت را در دست دارند که زبان آن‌ها زبان اسلحه و قشنگ است و برای آن‌ها ارامنه اهمیتی ندارند.
مسبب همه اینها رژیم صهیونیستی است که با تضعیف حکومت مرکزی و فروپاشی حکومت مرکزی در سوریه این بلا را بر سر این کشور آورد. با اقدامات این رژیم تمام زیرساخت‌های سوریه از جمله پایگاه‌های نظامی تسلیحاتی، هواپیماهای جنگی، رادارها و پدافندی نابود شد که نمونه بارزی از عدم پایبندی به اصول و قواعد جنگ توسط این رژیم است. این در حالی است که سازمان ملل سکوت کرده است و ترکیه نیز به عنوان همسایه سوریه با آمریکا و رژیم صهیونیستی همکاری می‌کند. افرادی که چنین بلایی را بر سر غزه و لبنان و سوریه آوردند محکوم هستند و برای ما دین و مذهب فرقی ندارد.
ایمنا: امروز شاهد آن هستیم که در داخل سوریه به شیعیان حمله و به درخت کریسمس مسیحیان توهین می‌شود. سرانجام آنچه که بر سر ادیان در سوریه می‌آید، چه خواهد بود؟
منصوریان: متأسفانه وضعیت در سوریه بسیار جدی و بحرانی است. یک گروه افراطی که قبلاً در لیست گروه‌های تروریستی بود به قدرت رسیده است که پایبند به هیچ دینی نیستند. آیا جز این است که حضرت محمد تاکید کرده به دیگر ادیان احترام بگذارید؟ در شهر مدینه پیامبر اسلام به همه مسیحیان و یهودیان احترام می‌گذاشتند و همه در کنار هم زندگی می‌کردند. آیا این گروه افراطی به قرآن و پیامبر خود اعتقاد دارند؟ اگر کسی که به قرآن اعتقاد دارد می‌تواند به ارزش‌های شیعیان بی احترامی کند؟ یا درخت کریسمس را بسوزاند و به مسیحیت اهانت کند؟
به نظر من برای نتیجه‌گیری در وضعیت سوریه کمی زود است اما متأسفانه پالس‌هایی از سوریه دریافت می‌شود که وضعیت خوبی را در این کشور نشان نمی‌دهد.
ایمنا: رهبر معظم انقلاب فرمودند که جوانان سوری کشور خود را از وجود اشغالگران پاک خواهند کرد. این جوان سوری می‌تواند مسیحی، مسلمان و صاحب هر دینی باشد که در مقابل افراطی‌گری‌ها و جنایات رژیم صهیونیستی خواهد ایستاد. دوراندیشی رهبر انقلاب را چگونه می‌بینید؟
منصوریان: مسلماً این اتفاق خواهد افتاد. حضرت آقا کاملاً دقیق و با آگاهی کامل این نکته را مطرح کردند و با توجه به وضعیت حاکم در سوریه تنها راه برای رهایی فقط مقاومت است. اکنون رژیم صهیونیستی در ۲۰ کیلومتری دمشق قرار دارد و حکومت مرکزی نیز اقداماتی داشته است و اکنون انگیزه‌ای از تمامیت ارضی و عرق ملی در بین سوری‌ها وجود دارد و برای سوریه آینده روشنی می‌بینم. ولی تا رسیدن به این روشنایی زمان زیادی لازم است.
ایمنا: در ایام سالگرد شهادت سردار دل‌ها حاج قاسم سلیمانی به سر می‌بریم. حاج قاسمی که در دل همه مسلمانان، شیعیان، اهل تسنن، ارامنه و دیگر پیروان ادیان جای داشت. نظر شما درباره این فرمانده شهید مقاومت چیست؟
منصوریان: چند سال قبل از شهادت حاج قاسم، تابلوی بسیار زیبایی را دیدم که ارامنه سوریه طراحی کرده بودند. در آن تابلو شهید سلیمانی در کنار درخت کریسمس سال نو به تماشای کودکانی ایستاده بود که برای کریسمس شادی می‌کردند و با دست علی خود آن‌ها را حمایت می‌کرد.
حاج قاسم یکی از بالاترین سرداران در تاریخ ایران و منطقه اسم خود را ثبت کرد. حضور حاج قاسم موجب جلوگیری از گسترش داعش شد و شکست داعش را رقم زد و در زمان ایشان ایران از نفوذ زیادی در عرصه‌های سیاسی و بین‌المللی برخوردار شد.
به هر حال حاج قاسم در دل تمامی مردم آزادی خواه شیعه، اهل سنت، مسیحی و ارامنه هست و شهادت ایشان یکی از دل‌خراش‌ترین رخدادهای سیاسی و اجتماعی ایران و ضربه سنگینی برای کشور بود. در این ترور نیز همانند دیگر جنایات آمریکا و رژیم صهیونیستی تمامی جوامع بین‌المللی و سازمان ملل سکوت کردند اما ما مطمئن هستیم که سردارانی مانند قاسم سلیمانی در کشور ما وجود دارند که از تمامیت ارضی ما دفاع خواهند کرد که امنیت و تمامیت ارضی ما مرهون فداکاری‌های آن‌ها و حاج قاسم است.
ثبت دیدگاه