به گزارش خبرنگار ایمنا، انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ باعث از هم پاشیده شدن ارتش شاهنشاهی وفادار به شاه دوره سیاه پهلوی شد و پس از آن با وقوع پیروزمندانه انقلاب شکوهمند اسلامی، دو نظر در مورد ارتش وجود داشت. گروهی من جمله اعضا احزاب چپ و برخی تندروها معتقد بودند ارتش باید از هم بپاشد و منحل شود اما گروهی دیگر معتقد بودند بهتر است بدنه ارتش باقی بماند و فقط سران آن پاکسازی شوند تا ارتش شاهنشاهی به ارتش انقلابی تبدیل شود.
امام خمینی (ره) با نظر دوم موافق بودند و در یک سخنرانی در این باره فرمودند: «من اعلام میکنم که اگر کسی با ارتش ما مخالفت امروز بکند، با اسلام مخالفت کرده است؛ با پیغمبر اسلام مخالفت کردهاست. امروز ارتش، ارتش طاغوتی نیست؛ ارتش محمدی است.»
با آغاز جنگ تحمیلی ارتش نقش بسیار سازندهای در اداره جبههها ایفا کرد. ارتش با تقدیم کردن شهدای بسیار توانست تاثیری به سزا در پیروزی ایران در جنگ با ارتش بعث داشته باشد. این تاثیرگذاری به خصوص در سالهای حساس نخست که سپاه تازه شکل گرفته بود و درک درستی از جنگ وسیع نداشت بیشتر خود را نشان داد. ارتش که در آن زمان به علت پاکسازی، تاثیرات سیاسی و به خصوص کاهش مدت وظیفه عمومی در بدترین شرایط خود قرار داشت به خوبی توانست سالهای سخت جنگ را مدیریت کرده و زمینه ساز پیروزی کشورمان شود.
ساختار ارتش جمهوری اسلامی ایران
الف. امروزه ارتش ایران از چهار نیروی زمینی، نیروی دریایی، نیروی هوایی و نیروی پدافند هوایی تشکیل میشود که بههمراه سپاه پاسداران و نیز نیروی انتظامی، مجموعه نیروهای مسلح ایران را تشکیل میدهند. همچنین یک معاونت هماهنگکننده وجود دارد که نیروهای ارتش و کلیه یگانهای زیرمجموعه آنها، تحت نظر آن فعالیت میکنند.
ب. به جز این نیروهای اصلی، سازمانهایی همچون سازمان عقیدتی سیاسی ارتش، سازمان حفاظت اطلاعات ارتش، دژبانی کل ارتش، سازمان تحقیقات راهبردی و چند سازمان تابعه دیگر نیز در ارتش وجود دارند.
ج. مراکز آموزش نظامی ارتش شامل دانشگاههای زیر میشود: دانشگاه افسری امام علی، دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی، دانشگاه هوایی شهید ستاری، دانشگاه پدافند هوایی خاتمالانبیا و ….
د. مأموریت اصلی ارتش جمهوری اسلامی ایران، آمادگی و مقابله در برابر هرگونه تجاوز نظامی علیه استقلال و دفاع از منافع کشور و تمامیت ارضی نظام جمهوری اسلامی ایران است. بنابر ماده هفتم قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران، مصوب مهرماه ۱۳۶۶ مأموریت و وظایف ارتش به صورت زیر است:
آمادگی و مقابله در برابر هرگونه تجاوز نظامی علیه استقلال، تمامیت ارضی، نظام جمهوری اسلامی ایران و منافع کشور.
همکاری با نیروی انتظامی و سپاه پاسداران، در مقابله با اشرار، یاغیان، قاچاقچیان، تجزیهطلبان و جریانات برانداز نظام، در مواقع ضروری و بنا بهدستور.
آمادگی برای همکاری با سپاه پاسداران در کمک به ملل مسلمان و مستضعفِ غیرمعارض با جهان اسلام، در دفاع از خود، در برابر تهدید و تجاوز نظامی، بنا به درخواست آنان و بنا به دستور.
در اختیار قرار دادن افرادی که در استخدام ارتش هستند و تجهیزات فنی آنها، بنا به درخواست دولت در اجرای اصل ۱۴۷ قانون اساسی و با رعایت کامل موازین عدل اسلامی، در حدی که بنا به تشخیص شورای عالی دفاع، به آمادگی رزمی ارتش آسیبی وارد نشود.
سازماندهی، آموزش، تجهیزات و گسترش نیروهای زمینی، هوایی و دریایی، متناسب با امکانات و تهدیدات، برای انجام مأموریتهای محوله.
تلاش مداوم و مستمر در جهت حاکمیت کامل فرهنگ و ضوابط اسلامی در ارتش و وزارت دفاع و سازمانهای وابسته به آنها.
آماده کردن مردم برای دفاع مسلحانه از کشور و نظام جمهوری اسلامی، در چهارچوب قانون خدمت وظیفه عمومی.
کمک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در امر آموزش و سازماندهی.
اقدام لازم در جهت نیل به خودکفایی در کلیه زمینهها از قبیل؛ صنعتی، آموزشی، تدارکاتی، اطلاعاتی، روشها و سازماندهی.
اقدامات لازم در زمینه کسب اطلاع از اوضاع، رویدادها و تحولات سیاسی-نظامی آشکار و نهان منطقه و جهان و ارزیابی مستمر تهدیدات و توان رزمی دشمنان بالفعل و بالقوه.
تلاش مداوم و مستمر در جهت حفظ و صیانت ارتش و وزارت دفاع و سازمانهای وابسته به آنها، در زمینههای امنیتی.
ایجاد تسهیلات لازم برای همکاری سپاه پاسداران با ارتش، در مواقع ضروری که شورای عالی دفاع تعیین میکند.
به این ترتیب اکنون ارتش ایران با برخورداری از پیشزمینههای تاریخی و قدرت بالای دفاعی که در رزمایش روز ارتش نمایان شد، بالاتر از رقبای منطقهای ایستاده و ترس از حمله کلاسیک نظامی به ایران، بیتردید به دلیل همین توان بالای دفاعی است.
اقتدار و انضباط نظامی، محبوبیت اجتماعی، استقلال عملی و میهنپرستی، ولایت مداری، در کنار مردمی بودن، از ارتش ایران نیرویی متفاوت از ارتشهای رقیب منطقهای ساخته و همین امر پشتوانهای برای حفظ مرزهای ایران است. پس از پیروزی انقلاب، در شرایطی که دشمنان و بدخواهان انقلاب و به تبعیت از آنان نوکران و جیرهخواران ناآگاه داخلی، نغمه شوم و خطرناک انحلال ارتش را سرداده بودند و ارتش در حساسترین وضعیت خود قرار گرفته بود، امام خمینی (ره) به عنوان بزرگترین حامی ارتش پای در میدان نهاد و نقشه شوم دشمنان انقلاب را نقش بر آب کرد و در پیامی تاریخی در بیستونهم فروردین سال ۵۸ خطاب به ملت، ضرورت حفظ ارتش را اعلام و در جهت وحدت، انسجام و یکپارچگی ارتش، فرمان تاریخی و مهمی را صادر و همان ایام را روز ارتش نامگذاری کردند.
در مسیر تاریخ
از نوزدهم بهمن ماه تاریخی سال ۵۷ و دیدار همافران قهرمان نیروی هوایی ارتش با امام خمینی (ره)، ارتشیها با سرعت بیشتری به انقلاب اسلامی پیوستند و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از همان اولین روز، کار خود را برای دفاع از انقلاب اسلامی ایران آغاز کردند. نخستین درگیری و ناآرامی در منطقه ترکمن صحرا و در نزدیک مرزهای شوروی (سابق) توسط گروهکها و مزدوران استکبار با هدف خودمختاری منطقه آغاز شد که با اعزام یگانی از کارکنان داوطلب نیروی زمینی ارتش سرکوب شد.
ارتش سپس به سراغ کنترل ناآرامیهای سایر مناطق در غرب کشورمان همچون کردستان و آذربایجان غربی رفت. همزمان با این اقدام، جنگ روانی علیه ارتش در داخل و خارج کشور به راه افتاده بود تا ارتش را یک نیروی ضد مردمی و عامل امپریالیسم معرفی کنند، همین جوسازیها سبب شد تا سپهبد قرنی نخستین رئیس ستاد مشترک ارتش در نامهای استعفای خود در روزهای اول فروردین ۱۳۵۸ را به امام خمینی (ره) تقدیم کند.
سپهبد قرنی در استعفای خود با شکایت از اقدامات ضد انقلاب و دشمنان خارجی چنین نوشته بود: «معاون نخست وزیر انقلاب که خود را واضع مقررات و مالک الرقاب میداند بدون آنکه بداند ارتش چه موقعیت و چه امکاناتی دارد و متأسفانه بدون اینکه حتی اینجانب را طرف مشورت قرار دهد هر روز دستوراتی صادر میکند که ارتش بایستی شاهد لطمهای دیگر بر روحیات افسران و افراد خود و افتادن مقداری سلاح و مهمات و مال و منال به دست افراد ناصالح و وابسته به خارجیان باشد و… وزیر دفاع بدون مشورت و نظر خواهی از اینجانب و خارج از وظایف خود میرود و از رادیو و تلویزیون و مطبوعات سخنان نسنجیده میگوید که سربازان فروردین مرخص و تعداد معدودی که از ارتش با خون دل به سربازخانهها کشانده بود، نگهداری سربازخانهها را رها کرده و به وطن خود میروند و شب هنگام عناصر تودهای وابسته به سیاستهای خارجی با کامیونها به سربازخانهها میروند و باقیمانده اسلحه و مهمات را بار کرده و به خارج از شهر میبرند… دولت بدون مشورت با ارتش و آگاهترین مرجع ارزیابی کردستان، نمایندگانی را به آن صفحات میفرستند که با ورود آنها و اولین سخنپراکنی، مردم را به پادگان مهاباد ریخته و در جلوی همین هیئت فرمانده پادگان را گلوله باران میکنند».
کمتر از یک ماه بعد از این استعفا، سپهبد قرنی توسط گروهک فرقان ترور شد و به شهادت رسید تا علاوه بر آثار جنگ روانی سنگینی که بهطور مستقیم و غیر مستقیم توسط دشمنان خارجی، ضدانقلاب، منافقان، حزب توده و عناصر نا آگاه در ارتش جریان داشت؛ بیانضباطی، سستی و عدم تمکین از فرماندهان نیز به مشکلات ارتش اضافه شود. این مشکلات باعث شد تا فرماندهان وقت ارتش جمهوری اسلامی ایران با درخواست وقت ملاقات از امام خمینی (ره) برای بیرون رفتن از این وضعیت چارهاندیشی کنند و از امام (ره) بخواهند فرماندهی خود بر کل نیروهای مسلح را مجدداً اعلام کنند، سپس امام خمینی (ره) نیز با صدور پیامی تاریخی در تاریخ بیست و نهم فروردین سال ۵۸ خطاب به ملت، سنگ بنای روز ارتش را گذاشتند.
امروز نیروی زمینی و دیگر نیروهای ارتش قهرمان وطن، در تمام میدانها حضور فعال دارند؛ از حضور در مرزهای کشور گرفته تا بحث مردمیاریها در زلزلهها و سیلهای مناطق مختلف، به گونهای که بحمدالله همواره موجبات تحسین فرماندهی معظم کل قوا (مدظلهالعالی) را فراهم آورده و رضایت مردم را در پی داشته است.
نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران، در طول دوران دفاع مقدس در مقابل ابرقدرتهای جهان ایستادند و سربلند شدند و امروز نیز در کنار مردم مقتدرانه عامل امنیت و آرامش ایران زمین هستند.
ثبت دیدگاه